Nghiên cứu khảo cổ học của Viện Nghiên cứu kinh thành cho thấy hành cung
Lỗ Giang được quy hoạch rất quy chuẩn như kiến trúc trong Hoàng cung
Thăng Long. Đây cũng là điểm mở ra khả năng khai thác du lịch tâm linh ở
địa phương.
Các hố khai quật hành cung Lỗ Giang
Ảnh: Viện nghiên cứu kinh thành cung cấp
Liên quan đến nơi ở và làm việc của vua
PGS-TS Bùi Minh Trí nhắc đi nhắc lại nhiều lần về tính vương quyền
và sự quy chuẩn của mặt bằng kiến trúc hành cung Lỗ Giang (H.Hưng Hà,
Thái Bình). Vị giám đốc Viện Nghiên cứu kinh thành cho biết, tính vương
quyền của hành cung này đã bộc lộ rất rõ sau cuộc khai quật năm 2017.
Tính chất vương quyền này thể hiện qua các vật liệu trang trí hình
rồng, qua ngói úp đầu bờ dải trang trí mặt sư tử, trên trán khắc chữ
Vương, cho thấy kiến trúc này liên quan đến nơi ở và làm việc của vua.
Khai quật ở Lăng Sa Trong cũng cho thấy nửa phía tây của một khuôn viên
kiến trúc lớn với hệ thống 3 công trình kiến trúc gỗ bên trong gồm kiến
trúc cổng, kiến trúc hình chữ Công và kiến trúc nhà dài có bộ vì 4 hàng
cột. “Điều đó khẳng định rõ hành cung Lỗ Giang - Kiến Xương xưa rất rộng
lớn, được quy hoạch như kiến trúc trong Hoàng cung Thăng Long”, ông Trí
nói.
Cũng theo ông Trí, mỗi hành cung trong lịch sử lại có chức năng
riêng. Chẳng hạn, hành cung Vũ Lâm (Ninh Bình) gắn với việc vua Trần
Nhân Tông xuất gia tu hành. Với Lỗ Giang, ông Trí cho rằng, hành cung
này gắn với việc Thiên Trường (Nam Định) trở thành kinh đô thứ hai của
nước Đại Việt sau kinh đô Thăng Long, với đầy đủ chức năng là một trung
tâm chính trị kinh tế văn hóa. Đây cũng là căn cứ địa quan trọng trong
cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông. “Năm 1293, Khâm từ Bảo thánh
Hoàng thái hậu băng hà. Năm 1341, vua Trần Hiến Tông băng hà ở chính
tẩm, tạm quàn ở cung Kiến Xương… Như vậy, hành cung Lỗ Giang có phải là
nơi ở hay nghỉ dưỡng của các vị vương phi và đế vương?”, ông Trí nêu giả
thuyết.
Ông Trí nhận định, nghiên cứu khảo cổ học ở hành cung Thiên Trường và
hành cung Vũ Lâm đều tìm thấy bằng chứng sản xuất đồ gốm. “Ở Lỗ Giang đã
tìm thấy nhiều mảnh vỡ bao nung gốm và một số đồ gốm phế thải có niên
đại vào thời Trần. Manh mối này gợi ý đến hành cung Lỗ Giang xưa cũng có
thể có xưởng sản xuất đồ gốm và nó tồn tại như một dạng điền trang thái
ấp của nhà Trần, trực tiếp do triều đình Thăng Long quản lý”, ông Trí
nói.
Hiện vật kiến trúc tại hành cung Lỗ Giang
PGS-TS Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học VN, đánh giá đã có
thể hình dung được một khuôn viên tương đối chính xác, gợi mở nhiều vấn
đề nghiên cứu cho khu vực này. Chẳng hạn, một số vật liệu kiến trúc có ở
Thăng Long cũng đã xuất hiện tại đây tuy có khác một chút. Cũng theo
ông, đã có thể tính đến chuyện bảo tồn di tích tại chỗ và nếu có thể thì
mở rộng khai quật.
Trong khi đó, PGS-TS Bùi Văn Liêm, Phó viện trưởng Viện Khảo cổ
học, đánh giá tìm thấy hành cung Lỗ Giang chính là hoạt động khảo cổ học
lớn nhất của Thái Bình trong thời gian gần đây.
GS-TS Nguyễn Văn Kim, Phó hiệu trưởng ĐH Khoa học xã hội và nhân
văn (ĐH Quốc gia Hà Nội) cũng ngạc nhiên vì tính rộng lớn của công
trình. Mặc dù vậy, theo ông Kim, hiện tầng văn hóa tương đối mỏng do ảnh
hưởng của quá trình bà con nông dân canh tác. “Tôi nghĩ cần tính đến
việc so sánh hành cung với điền trang thái ấp thời Trần. Cũng nên so
sánh các hiện vật ở đây với thương cảng Vân Đồn vì hành cung này chắc sẽ
dựa trên nền kinh tế vững chắc của thời đại khi đó. So sánh như vậy để
nhìn thấy ảnh hưởng của thủ công nghiệp, gốm sứ cũng như không loại trừ
khả năng của thương nghiệp”, ông Kim nói.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét